Əqli mülkiyyət
Hüquqi Xidmət
Əqli mülkiyyət hüququ sizin yaratdığınız və ya sizə məxsus olan hər hansısa ixtiraya, əsərə, əmtəə nişanına, sənayə obyektinə vəs. aid olan hüquqlarınızdır. Əqli mülkiyyət hüquqlarının qorunması əqli mülkiyyət obyektlərinin qeyri-qanuni istifadədən qorunmasına imkan verir.
Əqli mülkiyyətlə bağlı hüquqi xidmətlər
- Əmtəə nişanının qeydiyyatı;
- İxtira, faydalı model, sənaye nümunələrinə dair hüquqların rəsmiləşdirilməsi;
- Əqli mülkiyyət sahəsində mübahisələr.
Əmtəə nişanlarının qeydiyyatı
Əmtəə nişanlarının qeydiyyatından bəhs etməzdən öncə əmtəə nişanına qısa bir anlayış verək. Əmtəə nişanı dedikdə sahibkarın xidmətlərini və ya məhsullarını digər sahibkarların xidmət və ya məhsullarından fərqləndirən nişan və ya nişanların birləşməsi nəzərdə tutulur.
Əmtəə nişanlarının qeydiyyatından imtina
Əmtəə nişanı kimi sözlər, şəxsi adlar, hərflər, rəqəmlər, təsviri elementlər, rənglərin və ya bütün qeyd edilənlərin uzlaşması qeydiyyata alına bilər. Əmtəə nişanlarının qeydiyyatı üçün müraciət edilən zaman müəyyən məqamlara diqqət yetirməlisiniz. Belə ki, seçdiyiniz nişan fərqlənmə qabiliyyətinə malik olmalıdır, yəni məsələn, ümumişlək söz olan hər kəs tərəfindən işlədilən hər hansısa bir söz heç bir fəqlənmə elementi olmadan əmtəə nişanı kimi qeydiyyata alına bilməz.
Həmçinin, ictimai qaydaya, mənəviyyat və ya əxlaqa zidd olan ifadə və ya elementlər əmtəə nişanı kimi qeydə alına bilməz. Başqa sahibkarlar tərəfindən qeydiyyata alınmış və işlədilən nişanlar da qeydiyyata alına bilməz, bu səbəbdən də əmtəə nişanını seçdikdən sonra qeydiyyatdan əvvəl onun mövcud olub olmaması ilə bağlı Əqli Mülkiyyət Agentliyi ilə dəqiqləşdirmə aparmaq mütləqdir, əks halda sizin nişanın qeydiyyatından imtina edilə bilər.
Həmçinin, istehlakçını yanılda bilən nişanlar da qeydiyyata alına bilməz. Məsələn, Çin şirkəti türk adından ibarət olan hansısa əmtəə nişanını qeydiyyatdan keçirmək istəsə bununla bağlı imtina alacaqdır, çünki mənşə ölkə Çindir, nişan isə türk adıdır, bu istehlakçılarda məhsulun türk məhsulu olmasına dair təəssürat yarada bilər.
Əmtəə nişanlarının qeydiyyatı nə üçün vacibdir? Əmtəə nişanları sizin xidmət və məhsullarınızı digərlərindən fərqləndirir və sizin özünüzə məxsus brendinizi yaradır. Əgər siz istifadə etdiyiniz əmtəə nişanını qeydiyyatdan keçirməsəniz başqabir sahibkar sizdən əvvəl onu qeydiyyatdan keçirə bilər. Əmtəə nişanının qeydiyyatı həmin nişanın mühafizəsi deməkdir.
Əmtəə nişanının qeydiyyatı üçün tələb edilən sənədlər hansılardır?
- Əqli mülkiyyət agentliyi tərəfindən müəyyən edilmiş ərizə formaları;
- Əgər hüquqi şəxs adından müraciət edilirsə, həmin hüquqi şəxsin təsis sənədlərinin surəti;
- Əmtəə nişanının təsviri;
- Nümayəndəniz sizin adınızdan çıxış edirsə etibarnamə.
Qeyd edək ki, əgər siz əmtəə nişanı qeydiyyatı prosesini peşəkarlara həvalə etmək istəyirsinizsə etibarnamə verməklə bu prosesi peşəkar patent müvəkkillərinə həvalə edə bilərsiniz. Əmtəə nişanı qeydiyyatından əvvəl ilkin araşdırmanın aparılması, daha sonra lazımi sənədlərin toplanaraq mövud prosedurlara uyğun şəkildə Əqli Mülkiyyət Agentliyinə müraciət edilməsi prosesində komandamızın patent müvəkilləri sizə peşəkarcasına xidmət göstərə bilərlər.
İxtira, faydalı model, sənaye nümunələrinə dair hüquqların rəsmiləşdirilməsi
Yəqin ki, bir çoxumuz “patent” anlayışını eşitmişik. Patent dedikdə ixtira, faydalı model və sənaye nümunəsi üçün səlahiyyətli dövlət orqanı tərəfindən verilən mühafizə sənədi nəzərdə tutulur. Azərbaycan Respublikasında patentin verilməsi Əqli Mülkiyyət Agentliyinin səlahiyyətinə aiddir. Patent hüquqları ərazi xarakteri daşıyır. Azərbaycan Respublikasının Əqli Mülkiyyət Agentliyi tərəfindən verilən patentin qüvvəsi də Azərbaycan Respublikasının ərazisi ilə məhdudlaşır.
Qüvvədə olma müddətləri
- İxtira üçün – 20 il
- Faydalı model üçün – 10 il
- Sənaye nümunəsi üçün – 10 il
Patent almaq üçün iddia sənədi ilə Əqli Mülkiyyət Agentliyinə müraciət edilməlidir. İddia sənədi patent alınması üçün lazım olan sənədlər toplusudur.
Patent alınması üçün lazım olan sənədlər
- Patentin alınması üçün ərizə;
- İxtiranın və ya faydalı modelin mahiyyətini tam açıqlayan və həyata keçirilməsi üçün aydın təsviri;
- İxtiranın və ya faydalı modelin təsvirinə əsaslanan və mahiyyətini ifadə edən düsturu;
- İddia obyektinin mahiyyətinin başa düşülməsi üçün zəruri olan çertyojlar və digər materiallar;
İddiaçı bir neçə fiziki şəxs olduqda, ərizə onların hər biri və ya səlahiyyətli nümayəndəsi, yaxud onların birlikdə müəyyən etdikləri səlahiyyətli nümayəndə tərəfindən imzalanmalıdır.
Ərizə Azərbaycan dilində tərtib olunmalıdır. İddia sənədinin digər materialları Azərbaycan dilində və ya başqa dildə verilə bilər. İddia sənədinin başqa dildə verilmiş materiallarının Azərbaycan dilinə tərcüməsi iddia sənədinin verildiyi gündən 2 ay müddətində Əqli Mülkiyyət Agentliyinə təqdim edilməlidir.
Əqli mülkiyyət sahəsində olan mübahisələr
Əmtəə nişanlarının qeydiyyatından imtina edilməsi
Əqli mülkiyyət hüququ ilə bağlı əsas rast gəlinən mübahisələrdən biri əmtəə nişanlarının qeydiyyatından imtina edilməsi ilə bağlı Əqli Mülkiyyət Agentliyi tərəfindən qəbul edilən qərarlardır. Bu qərarlar çox zaman əsaslı olsa da bəzən isə yanlış əsaslandırma ilə qəbul edilmiş ola bilər. Belə olan halda bu qərarlarda nəzərdə tutulmuş müddətdə müvafiq qaydada apellyasiya şikayəti verilməlidir. Şikayət verilən zaman şikayət düzgün əsaslandırılmalı, həmçinin lazımi sübutlar təqdim edilməlidir. Bütün bu hallara riayət edilməsi sizin bu mübahisələr zamanı uğurlu olmağınızla nəticələnəcəkdir.
Əmtəə nişanlarından qanunsuz istifadə
Əqli mülkiyyətlə bağlı şəxslərin qarşılaşdığı digər problemlərdən biri sizin sizin qanuni şəkildə qeydiyyatdam keçirdiyiniz əmtəə nişanınızdan başqa sahibkarın qanunsuz şəkildə istifadə etməsidir. Qeyd edək ki, bu hal həmin şəxs üçün cinayət məsuliyyətinə səbəb olur və şəxsin cərimələnməsi ilə nəticələnir. Bu kimi hallarla qarşılaşan zaman hüquqlarınızın effektiv müdafiəsi üçün peşəkarlara müraciət edə bilərsiniz.
QEYD: Əcnəbi vətəndaşlar aşağıdaki linkə keçid etməklə Azərbaycan Respublikasında müxtəlif əsaslarla yaşayış icazələrinin alınması barədə ətraflı məlumat əldə edə bilərlər.